Süni mayalanma nədir? (IVF)

 

Son yeniləmə tarixi: 29.04.2025 08:26:16

Süni mayalanma (IVF), uzun müddət övlad sahibi ola  bilməyən cütlüklər üçün tətbiq olunan müasir reproduktiv müalicə üsuludur. Bu üsulda qadının yumurtası və kişinin sperması laboratoriyada birləşdirilərək mayalanma prosesi həyata keçirilir. Süni şəkildə mayalanmış embrion daha sonra ana bətninə köçürülür. Süni mayalanma bir çox ailənin valideynlik arzusunu reallaşdıran həll yoludur. Qısa olaraq, süni mayalanmanın məqsədi:

 

  • Sonsuzluq problemini aradan qaldırmaq
  • Laborator şəraitdə sağlam mayalanma əldə etmək
  • Genetik xəstəliklərin qarşısını almaq üçün nəzarətli mühit yaratmaq
  • Sağlam hamiləlik üçün şərait təmin etmək

 

Bu üsul illərdir minlərlə cütlüyün  ana-ata olmasına səbəb olmuşdur. Unutmayaq ki, bu proses doğru mərhələlərlə icra olunduqda uğur şansı daha yüksək olur.

 

Süni mayalanma necə olur?

Süni mayalanma prosesi, bir neçə mərhələdən ibarət olan sistemli bir prosedurdur. Hər bir mərhələ həm qadın, həm də embrioloq üçün vacib addımları əhatə edir. “Mayalanma neçə günə olur” sualına cavab isə seçilən üsul və şəxsi sağlamlıq vəziyyətindən asılı olaraq dəyişə bilən bir prosesdir deyə bilərik. Prosesin əsas mərhələlərini qısa olaraq sizinlə paylaşırıq:

 

  • Hormon stimulyasiyası ilə yumurtalıqların aktivləşdirilməsi
  • Yumurtaların toplanması və sperma ilə laboratoriyada birləşdirilməsi
  • Mayalanmış embrionların izlənməsi və seçilməsi
  • Embrionların ana bətninə transfer olunması

 

Süni mayalanma prosesi adətən 2–3 həftəlik planlı müalicə dövrünü əhatə edir. Təbii ki, bu proses mütəxəssis nəzarətində aparılarsa, nəticə almaq şansı daha yüksək olur. 

 

Süni mayalanma nədən tutmaz? ❌

Süni mayalanma uğurlu nəticə vermədikdə səbəblər bir çox amillərə bağlı ola bilər. Bəzən orqanizmin cavab verməməsi, bəzən də genetik uyğunsuzluq nəticə alınmamasına səbəb olur. Nadir də olsa, ikiqat mayalanma kimi hallar embrioların inkişafında problemə yol aça bilər. Tutmama səbəblərinə gəldikdə, bəzi qeydlər edə bilərik ki:

 

🧬 Embrionun keyfiyyətsiz olması
🧸 Ana bətninin transferi qəbul etməməsi
💊 Hormon balanssızlığı və ya stimulyasiyaya zəif cavab
⏱️ Embrion transferinin zamanlaması və şərait uyğunsuzluğu

 

Bu hallarda təkrar analiz və fərdi yanaşma ilə növbəti cəhdlər planlaşdırıla bilər. Uğurlu nəticə üçün səbəbin doğru müəyyən olunması əsas şərtdir. Bunun üçün mütəxəssis, işinin peşəkarı olan, yüksək ixtisaslaşmış həkimlərə müraciət etmək tövsiyə olunur.

 

Stimulyasiya necə edilir? 💉

Stimulyasiya süni mayalanma prosesinin ilk və ən vacib mərhələsidir. Bu mərhələdə məqsəd yumurtalıqları çoxlu sayda sağlam yumurta istehsalına təşviq etməkdir. İynə və ya dərmanlarla hormon səviyyəsi artırılır və folikulların böyüməsi izlənir. Stimulyasiya mərhələsinin əsas detalları bunlardan ibarətdir:

 

Follikulların böyüməsini təmin edən hormonal iynələr💉 

Qan testləri və USM nəzarəti ilə ölçü izlənməsi🧪

Ən ideal anda iynənin vurulması (trigger shot)⏱️

Adətən bu mərhələ 8–12 gün çəkir📅

 

Stimulyasiya nəzarətli aparıldıqda həm yumurta sayı artır, həm də uğurlu embrion inkişafına zəmin yaranır.

 

Süni Mayalanma Yumurta Toplama 

Yumurta toplama stimulyasiyanın ardından ən yetkin folikullardan yumurta hüceyrələrinin götürülməsi mərhələsidir. Bu prosedur qısa müddətlidir və anesteziya ilə edilir. Yumurta toplama prosesində isə:

 

🧪 Vaginal USM ilə yumurta torbalarının dəqiq yeri müəyyən olunur,
💉 İynə vasitəsilə yumurtalar sorularaq toplanır,
🧫 Toplanmış yumurtalar laboratoriyaya ötürülür,
⏱️ Proses cəmi 10–15 dəqiqə davam edir.

Bu mərhələdən sonra mayalanma baş verir və embrion izləmə mərhələsinə keçilir.

 

Süni Mayalanma Transferdən Sonra Nə Etməli?

Embrion transferindən sonra qadının fiziki və psixoloji olaraq rahat olması müalicənin uğuru üçün çox vacibdir. Bu mərhələ nəticənin formalaşdığı dövrdür. Transfer sonrası tövsiyələrə gəldikdə, bunları qeyd edə bilərik:

 

  • İstirahət və sakit həyat tərzi
  • Yüngül, balanslı qidalanma
  • Ağır idman və fiziki gərginlikdən uzaq durmaq
  • Həkim təyin etdiyi dəstəkləyici dərmanların vaxtında qəbulu

 

Bu dövrdə emosional tarazlıq və dəstək də müsbət nəticəyə təsir edir. Nəticə adətən 10–14 gün sonra qan testi ilə müəyyən edilir.


Məlumat əldə etmək üçün bizimlə əlaqə saxlayın!
Bütün Xəstəxanalar Chevron Down

Təqdim etmək